Belgelendirme ve Etiketleme Kılavuzu
GMO FREE TURKISH COTTON
Belgelendirme ve Etiketleme Kılavuzu
Hazırlayan İzmir Ticaret Borsası, Ulusal Pamuk Konseyi, İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri
İhracatçıları Birliği
Adres: Gazi Bulvarı No:2 Konak- İzmir
Tel / Fax 0232 481 11 65
Email info@itb.org.tr , info@upk.org.tr
Websayfası www.gmofreeturkishcotton.org
Versiyon 1
01.01.2020
MARKA SAHİBİ İzmir Ticaret Borsası, Ulusal Pamuk Konseyi, İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri
İhracatçıları Birliği tarafından hazırlanmıştır.
İçindekiler
1 Belgelendirme ve Etiketleme Kılavuzu
2 Tanımlar
3 Lisans Şartları
3.1 GMO Free Turkish Cotton Ürünleri
3.2 Lisans Ücreti
4 Sertifikalı Ürünlerin Etiketlenmesi:
4.1 Ürünlerde Etiket Kullanımı
4.1.1 Ürün Etiketlemesi
4.1.2 Sertifikalı Ürünlerin Başka Materyallerle Birlikte Kullanımı
4.2 Ürün Etiketlerinde Logo Kullanılmaması Koşulları
4.3 GMO Free Turkish Cotton etiketi olmayan nihai ürünler
4.4 Standarda (Tamamen) uygun olmadan üretilen ürünlere atıf
5 Sertifikalandırılmış ürünleri GMO Free Turkish Cotton etiketiyle piyasaya arz eden
şirketler için gereklilikler
5.1 Tedarik zinciri içerisinde satılan GMO FREE TURKİSH COTTON ürünleri
5.2 Nihai Ürün Pazarlanması
6 Sertifikasyon Kuruluşları Logo Kullanımı:
7 GMO Free Turkish Cotton logosunun diğer kullanımları
8 Logonun kötüye kullanımı
9 Tasarım
1. Giriş
Bu kılavuz GMO FREE TURKİSH COTTON programına katılan şirketlerin belgelendirme
şartlarını ve ilgili lisans ve diğer ücretleri belirler. GMO Free Turkish Cotton Standard’ın
tescilli markasının (GMO FREE TURKİSH COTTON logosu) kullanımıyla ve ilgili referanslarının
ürünlerde ve reklamlarda doğru ve tutarlı kullanımıyla ilgili şartları ortaya koyar. Standard ve
bu kılavuz birbirini tamamlar. Bu nedenle bu dokümanda tanımlanmış kurallar GMO FREE
TURKİSH COTTON uyumluluğu elde edebilmek için bağlayıcıdır.
2. Tanımlar
Bu kılavuzun kullanım amacına uygun olarak aşağıda kısaltmalar ve tanımları verilmiştir:
Marka Sahibi İzmir Ticaret Borsası, Ulusal Pamuk Konseyi, İstanbul Tekstil ve
Hammaddeleri İhracatçıları Birliği: Lisans sistemiyle alakalı bütün aktiviteleri yürüten tüzel
kişilik ve GMO Free Turkish Cotton tescilli ticari markasının sahibidir.
Onaylı Sertifikasyon Kuruluşu: GMO FREE TURKİSH COTTON’un alakalı kapsamında
sertifikasyon ve denetim sürecini uygulayan, MARKA SAHİBİ İzmir Ticaret Borsası, Ulusal
Pamuk Konseyi, İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği tarafından onaylı
sertifikasyon kuruluşları. Onaylı sertifikasyon kuruluşlarına ve kapsamlarına bu linkten
ulaşılabilir: https://www.gmofreeturkishcotton.org
Müteşebbis: Sertifikasyon kuruluşu tarafından onaylanmış, sertifikalı ürünleri işleyen, üreten,
ticaretini yapan tüccar ya da perakendecidir.
Ürün: Onaylı sertifikasyon kuruluşu tarafından sertifikalandırılan müteşebbislerin bu
standarda göre ürettikleri tekstil, pamuk tohum materyali ve gıda ürünleridir (nihai ya da
ara).
Logonun Üründe Kullanılması: Gıda, Pamuk Tohum materyali, ve Tekstil tedarik zincirindeki
satıcı/alıcı ve nihai tüketicinin satın alırken görebileceği bir şekilde sertifikalı ürünlerde
kullanılan GMO Free Turkish Cotton logosu.
Ürün Etiketi (tanıtım amaçlı kullanım): Ürün kataloglarında, web sitelerinde, reklamlarda ve
diğer yayınlarda (web tabanlı ticaret yapan şirketler tarafından) sunulan GMO Free Turkish
Cotton ürünlerinde kullanılan logo.
Logonun diğer kullanımları: GMO Free Turkish Cotton logosunun doğrudan ürüne atıfta
bulunmayan kartvizit, antet veya benzer tanıtım materyallerinde kullanılması.
Standard: GMO Free Turkish Cotton Standardı
Sertifika: Kontrolü yapılan bir ürün, işletme, tüccar için düzenlenen belge.
Kapsam Sertifikası: Müteşebbis için sertifikasyon standardına bağlı olarak sertifikalandırılan
ürün, işletme ve faaliyetlerin detaylarını veren, Standardın denetim mekanizması içerisinde
olduğunu gösteren belirli bir süre için düzenlenmiş belge.
Transaction Sertifikası: Sertifikalı müteşebbisler tarafından üretilen sertifikalı ürünlerin
ticaretinde kullanılan ve izlenebilirliği sağlayan belge.
3. Lisans Şartları
3.1 GMO Free Turkish Cotton Ürünleri
Sertifikalandırılmış bir müteşebbis sertifikasının geçerliliği süresince, bu kılavuz hükümlerine
uymak kaydıyla, onaylanmış etiketleri kullanmak amacıyla lisans sahibi olur. Etiketlerin
onaylanması için “Etiket Onay Formu” doldurularak Sertifikasyon Kuruluşuna iletilir.
Müteşebbis üretimini yaptığı GMO Free Turkish Cotton ürünlerine ait, özellikleri ve miktarları
da dâhil olmak üzere kayıtları tutarak Sertifikasyon Kuruluşunun denetlemesi için hazır
bulundurmalıdır. Sertifikasyon Kuruluşu, müteşebbisin GMO Free Turkish Cotton logosunu
kullanımıyla ilgili etiketleri Etiket Onay Formlarıyla birlikte değerlendirerek kullanıma
verilmeden önce onaylanmalıdır.
Etiket Onayı: Müteşebbise sadece çalıştığı Sertifikasyon Kuruluşu tarafından verilebilir.
4. Sertifikalı Ürünlerin Etiketlenmesi:
4.1 Ürünlerde Etiket Kullanımı / GMO Free Turkish Cotton Logosunun Ürün
üzerinde kullanılması.
Tekstil tedarik zincirindeki satıcı / alıcı ve son tüketicinin alırken, sertifikalı ürünlerde veya
üründe kullanılan etiket ve paketleme malzemelerinde kullanılan GMO Free Turkish Cotton
logosu, açıkça görülebilecek şekilde kullanılmalıdır.
GMO Free Turkish Cotton logosuyla satın alınan ürünler lisans sahibi olmayan tüccarlar
tarafından pazarlanamaz. Ticaret yapan tüccarında bu standarda göre lisans sahibi olma
zorunluluğu vardır.
GMO Free Turkish Cotton logosu her zaman ilgili etiket derecesi ile birlikte yazılmalıdır:
“GMO Free” ya da “made with (x%) GMO Free”.
Bu ifadelere ilave olarak ürünleri belgelendiren Sertifikasyon Kuruluşunun adı, kısaltması
ve/veya logosu, GMO Free Turkish Cotton logosunun altına sertifikalandırılmış olan
müteşebbis veya satın alan sertifikalı müteşebbisin (tüccar ve/veya perakendeci satıcı) lisans
numarası eklenmelidir.
4.1.1 Ürün Etiketlemesi
Standarda göre sertifikalandırılmış ürünlerde kullanılacak olan etiketlerde logolar aşağıdaki
gibi kullanılabilir.
Certified by [sertf. Ref]
[lisans no]
Ürünlerin satıldığı ülkenin dilindeki denk terimler de kullanılabilir. Kullanıcı ek bilgiler için
alternatif bir format kullanabilir fakat etiketlemenin bütün gerekliliklerine uyum
sağlanmalıdır.
Logonun tanıtım ve reklam amacıyla, herhangi bir şekilde kullanımında sertifikalı ürünle,
sertifikalı olmayan ürün arasında bir karışıklığa neden olunmadığından emin olmalıdır.
4.1.2 Sertifikalı Ürünlerin Başka Materyallerle Birlikte Kullanımı
GMO Free Turkish Cotton logosu sertifikalı ürünlerin başka bir materyal ile birleşik olarak
kullanılması durumunda aşağıdaki etiket örneklerinden uygun olanı kullanılabilir.
COMBINED PRODUCT
[name of component]
Certified to
Certified by [sertf. Ref] [lisans no]
Gıda maddeleri ve üretim materyallerinde kullanılmak üzere aşağıdaki etiketleme şekli takip
edilmelidir.
(Ürünün Adı)
Sertifikalı Ürün
Certified by [sertf. Ref]
[lisans no]
4.2 Ürün Etiketlerinde Logo Kullanılmaması Koşulları
Sertifikalı ürün etiketlerinde, logo yerine “GMO Free Turkish Cotton Standard” ifadesi de
kullanılabilir. Şayet bu seçenek tercih edilirse etiket onay prosedürüne göre söz konusu
etiketlerin onaylanması gerekir. Etikette Sertifikasyon Kuruluşu ve Müteşebbisin lisans
numarasına atıfta bulunulmalıdır.
4.3 GMO Free Turkish Cotton etiketi olmayan nihai ürünler
Standarda uygun olarak üretilmiş nihai ürünler piyasaya arz edilmesi aşamasında 4.1 ve
4.2’de belirtildiği şekilde etiketlenmemiş ise bu ürünler sertifikalı GMO FREE TURKİSH
COTTON ürünleri olarak kabul edilmezler. Dolayısıyla sertifikalı ürün referansıyla sunulamaz,
pazarlanamaz ya da satılamaz.
4.4 Standarda (Tamamen) uygun olmadan üretilen ürünlere atıf
Bir ürünün sertifikalı olduğuna dair bir yanlış anlaşılma olmaması ve ürünün
sertifikasyonunda hata yapmamak için dikkat edilecek konular:
Ürünün sadece ilk işlemlerinde (çırçır, iplik vd) sertifikasyon yapılarak sonraki
aşamalardan herhangi birisinde denetim zincirinde olmayan bir işletmede işlem
yapılır ise, elde edilen ürünler sertifikalı olmayacaktır. (örneğin tekstil işlemlerinde de
sertifikasız boyama-yıkama-baskı vd. aynı şekilde sertifikasız işletmede yağ
çıkarılması, paketlenerek pazarlanması, benzer şekilde çekirdeklerin tohum olarak
piyasaya arzından önce tohum sertifikasyon yönetmeliğiyle ilgili yasal işlemlerin
yapılmamış olması). Kontrol ve sertifikasyon işlemleri tedarik zincirindeki bütün
faaliyetler için yürütülmüş olmalıdır, aksi taktirde ürünlerde sertifikasyona atıfta
bulunulamaz.
Nihai ürünün üretimindeki bütün aşamaların ve ticaret zincirindeki bütün aktörlerin
bu standardın kurallarına göre denetlenerek sertifikalandırılmaları gereklidir.
5. Sertifikalandırılmış ürünleri GMO Free Turkish Cotton etiketiyle piyasaya arz
eden şirketler için gereklilikler
Sertifikalı ürünleri GMO Free Turkish Cotton etiketiyle pazarlayan şirketler
5.1 Tedarik zinciri içerisinde satılan GMO Free Turkish Cotton ürünleri
Tedarik zincirindeki sertifikalı ve etiketli nihai ürünleri satabilmek için gerekli şartlar:
– Müteşebbis (Üretici, İşletmeci ve Pazarlamacı, İthalatçı, İhracatçı vs.) tedarik
zincirinde yer alabilmek için denetlenerek sertifikalandırılmış olması gereklidir.
– Etiketlerde kullanılacak olan formatların kullanılmadan önce Sertifikasyon
Kuruluşu tarafından onaylanması gerekir. Onaysız etiketler kullanılamaz.
5.2. Nihai Ürün Pazarlanması
Sertifikalı ve etiketli olarak pazarlanan nihai ürünleri satmadan önce perakendeci
aşağıdakilerden emin olmalıdır:
– Tedarik zincirindeki nihai ürünü üreten son işletmecinin standarda göre
denetlenerek sertifikalandırılmış olması gerekir.
– Kullanılacak etiketlerin sertifikasyon kuruluşu tarafından onaylanmış olması
gerekir. Onaysız etiketler kullanılamaz.
– Perakendeci şayet sertifikalı ürün satışı yapacak ise ürün etiketlerini, paketlemede
kullanılacak materyalin tasarımını kendisinin yapması tavsiye edilir.
– Perakende satıcısı şayet toplu satışlar da yapıyor ise standarda göre kendi
lisans sahibi olmalıdır. Bu nedenle denetlenerek sertifikalandırılmalıdır.
6. Sertifikasyon Kuruluşları Logo Kullanımı:
Standarda onaylanmış olan sertifikasyon kuruluşları düzenleyecekleri belgelerde (Kapsam
Sertifikası, Transaction Sertifikası vb) logoyu kullanabilir.
7. GMO Free Turkish Cotton logosunun diğer kullanımları
Logo Standardı temsil ettiği için bağlayıcı özelliği vardır. O nedenle Logo aslına uygun olarak
kullanılmalı ve karışıklığa neden olmamalıdır. Uygun olarak kullanılması koşuluyla, Marka
Sahibi organizasyonlar, kontrol ve sertifikasyon kuruluşları, sertifikalı ürünlerinde kullanılmak
üzere müteşebbisler (üretici, işletmeci, tüccar (alım-satımcı, ithalat, ihracat vd., sivil toplum
örgütleri, basın-yayın organları tüketiciye bilgilendirme amaçlı olarak kullanabilirler.
Sertifikalı ve sertifikasız ürünlerin tanıtılması esnasında karışıklığa neden olunmamalıdır.
Sertifikasız ürünler sertifikalıymış gibi gösterilmemelidir.
8. Logonun kötüye kullanımı
Marka Sahibi ve/veya Onaylı Sertifikasyon Kuruluşları, GMO FREE TURKİSH COTTON
logosunun ürün beyanlarında, tanıtımlarında, kataloglarda ya da diğer bağlamlarda izinsiz ya
da yanıltıcı kullanımına karşı düzeltici ve/veya hukuki işlem ve/veya GMO FREE TURKİSH
COTTON markasının güvenilirliğini korumak adına ihlalin yayımlanması da dahil olmak üzere
bütün hukuki yollara başvuracaktır.
Marka Sahibi ve Sertifikasyon Kuruluşları logonun yanıltıcı kullanımına karşı düzeltici ve
hukuki işlem başlatacaktır. Markanın güvenilirliği adına tespit edilen aykırılıklar ve uygulanan
yaptırımlar Marka Sahibi tarafından standardın web sayfasında halka duyurulacaktır.
Logonun izinsiz ya da tüketiciyi yanıltmaya yönelik kullanımının tespit edilmesi durumunda
parasal ceza uygulaması da yapılabilecektir. Marka Sahibinin ihtiyatına göre 2.500 – 25.000
TL arası para ceza uygulanabilecektir. Söz konusu cezai ödeme tutarı Yürütme Kurulu
tarafından gerekli görüldüğü dönemlerde güncellenecektir.
9. Tasarım
Tasarımda kullanılacak olan şekil ve yazıların Logo ve GMO Free Turkish Cotton yazısını ve
etiket derecesini ön plana çıkararak belirgin bir şekilde görünebilmesine imkân sağlaması
gerekir. Etiketin boyutu ve kullanılacak yer ilgili sertifikasyon kuruluşu, lisans numarası ve
ürüne ait işaretlemenin net olarak görünebildiği şekilde seçilmiş olmalıdır.
Okunabilirlik sorunu yaşamamak için kullanılan logonun (GMO Free Turkish Cotton yazımı da
dâhil olmak üzere) 10 mm’den daha küçük olmamalıdır.
Etiketin boyutu değiştirilirken orantıların değişmemesi gerekir.
Etikette kullanılacak olan logo ve diğer yazılar için bir renk tespit edilmemiştir, ancak bütün
içerik aynı renkle yazılmalıdır. Yazıların Calibri fontu ile yazılması tercih konusudur.
Not: Standardın orijinal logosu Marka Sahibi tarafından Onaylı Sertifikasyon Kuruluşlarına,
dolayısıyla sertifikasyon kuruluşu tarafından da sertifikalandırılan müteşebbislere iletilmesi
sağlanacaktır.